Milletlerarası Özel Hukuk’a göre her mahkeme kararı bulunduğu ülke sınırları içerisinde geçerli olmaktadır. Bu da yurtdışında dava açan Türk vatandaşlarının bu mahkeme kararlarının ülkemizde geçerli olmadığını ifade eder. Bu noktada tanıma ve tenfiz davası açılarak yurtdışındaki mahkeme kararlarının ülkemizde de uygulanabilir olması sağlanmaktadır. Bu makalemizde yurtdışında boşanma gerçekleştiren Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının, boşanma mahkeme kararlarını nasıl Türkiye’de uygulanabilir kılacaklarını anlatmaya çalışacağız. Öncelikle Boşanma Tanıma Davası ve Boşanma Tenfiz Davası nedir Onlara açıklık getirmemiz gerekir.
Boşanma Tanıma Davası Nedir?
Boşanma tanıma davası yurtdışı mahkemelerinin vermiş olduğu boşanma kararının ülkemizde de geçerli olabilmesi için açılacak dava türüdür. Boşanmanın Türkiye’de tanınması davası açılmadığı durumlarda, yurtdışında boşanan Türkler, ülkemizde hala yasal olarak evli görünmektedirler. Bu da yeniden evlenme gibi bir durumun önünü tıkamaktadır. Ülkemizde yasal olarak yalnızca bir evlilik yapılabileceğinden dolayı Boşanma Tanıma Davası açılmaksızın yurtdışındaki boşanma ülkemizde geçerli olmadığından ikinci bir evlilik söz konusu değildir.
Boşanma Tenfiz Davası Nedir?
Boşanma tenfiz davası sıklıkla boşanma tanıma davası ile karıştırılmaktadır. Fakat boşanma tenfiz davası yurtdışında gerçekleşen boşanmaya ilişkin hukuki sonuçların Türkiye’de icra edilebilir olmasını sağlayan dava türüdür. Boşanma tenfiz davası, boşanmanın tanınması davasından farklı olmakla birlikte aynı zamanda boşanmanın tanınması durumunu da kapsamaktadır. Yani iki dava açmadan boşanma tenfiz davası açılarak hem boşanmanın Türkiye’de tanınması hem de hukuki sonuçların tenfiz edilmesi yani icra edilmesi sağlanabilir.
Boşanmanın Tenfizi Ne Demektir?
Boşanmanın tenfizi yani boşanma kararının Türkiye’de icra edilebilir olması, yurtdışı mahkemelerinin vermiş olduğu velayet, mal paylaşımı,tazminat ve nafaka gibi kararların ülkemizde uygulanmasına olanak sağlanması olarak nitelendirilebilir. Boşanma kararlarının ülkemizde icra edilebilir olmaması durumunda, yukarıda saymış olduğumuz hukuki sonuçların Türkiye’de bir hükmü yoktur. Bu da bireylerin bir çok sorunla karşılaşmasına neden olacaktır.
Boşanma Tanıma Tenfiz Davası Açılmaz İse Ne Olur?
Boşanma tanıma tenfiz davası açılmadığı durumlarda bireyler, çocuğun velayeti, mal paylaşımı, tazminat ya da nafaka gibi durumlarda sorun ile karşılaşmaktadır. Bunun yanı sıra boşanmanın ülkemizde geçerli olmaması nedeniyle ilerde miras paylaşımı, yeniden evlenememe gibi durumlarda da hak kaybı yaşanması gündeme gelecektir. Boşanmanın Türkiye’de tenfizi yapılmadığı durumlarda boşanılan eş hala yasal mirasçı olacaktır.
Boşanma Tanıma Tenfiz Davası Nasıl Açılır?
Boşanma tanıma tenfiz davası açılacak olan görevli mahkeme tıpkı boşanma davalarında olduğu gibi Aile Mahkemeleri olmaktadır. Yurtdışında boşanma işlemi gerçekleştiren Türk vatandaşlarının açmaları gereken tanıma tenfiz davası, İstanbul İzmir ya da Ankara illerinde açılabilir. Boşanma tanıma tenfiz davası için bireylerin duruşmalara katılımı zorunlu değildir fakat, boşanmanın tanınması ve boşanmanın tenfizi davaları oldukça karmaşık ve zor bir süreci ifade eder. Mutlaka uzman bir boşanma avukatı ile bu sürecin yürütülmesi önerilir.